Walidacja oprogramowania kalibracyjnego – np. zgodnie z wymaganiami normy ISO 17025 – to niechętnie podejmowany temat. Często niewyjaśnione pozostają poniższe kwestie: które oprogramowanie powinno tak naprawdę przejść proces walidacji? Kto powinien przeprowadzić ten proces? Jakie wymagania należy spełnić w procesie walidacji? Jak skutecznie przeprowadzić ten proces i później go udokumentować? W poniższym poście chcemy przybliżyć cały proces oraz opisać jego wdrożenie w pięciu etapach.
W laboratorium kalibracyjnym wykorzystuje się m.in. oprogramowanie, wspierające proces ewaluacji aż do całkowicie zautomatyzowanej kalibracji. Niezależnie od stopnia automatyzacji oprogramowania walidacja zawsze dotyczy ukończonych procesów, z którymi zintegrowany jest dany program. Przy procesie walidacji należy postawić sobie zatem następujące pytania: czy proces kalibracji spełnia swój cel i czy osiąga wszystkie zamierzenia, zapewniając wymaganą funkcjonalność przy zachowaniu wystarczającej dokładności?
Jeżeli badania walidacyjne mają być przeprowadzone w najbliższym czasie, należy mieć świadomość dwóch podstawowych zasad testowania oprogramowania:
- Przeprowadzenie pełnego testu nie jest możliwe.
- Przeprowadzanie testów zawsze zależy od środowiska.
Po pierwsze, nie można przeprowadzić testu wszystkich możliwych wejść i konfiguracji programu ze względu na szeroki zakres możliwych kombinacji. W zależności od zastosowania do użytkownika zawsze należy decyzja o tym, która z funkcji, konfiguracji i cech jakościowych jest najważniejsza, a która jest całkowicie nieistotna.
Podjęta decyzja często zależy od podpunktu drugiego – dotyczącego warunków pracy oprogramowania. W zależności od zastosowania w praktyce zawsze istnieją inne wymagania oraz priorytety wykorzystywania oprogramowania. Ponadto oprogramowanie jest dostosowywane zgodnie z potrzebami klienta, np. w odniesieniu do treści certyfikatu. Indywidualne warunki w laboratorium z bogatym asortymentem przyrządów również generują rozbieżności. Szeroki wachlarz perspektyw dotyczących wymagań oraz nieskończona złożoność konfiguracji oprogramowania w obszarach zastosowań dostosowanych do potrzeb klienta uniemożliwia producentowi przetestowanie wszystkich jego potrzeb.
Dlatego po wzięciu pod uwagę powyższych aspektów jest oczywiste że za walidację odpowiada użytkownik. Dla zachowania jak największej efektywności procesu zaleca się zastosowanie procedury składającej się z następujących pięciu etapów:
- Dane do standardowych konfiguracji kalibracyjnych należy zdefiniować jako „zestawy testowe”.
- Należy je wprowadzać do oprogramowania w regularnych odstępach czasu, zazwyczaj raz na rok, lecz co najmniej po każdej aktualizacji oprogramowania.
- Powstałe certyfikaty można porównać z poprzednimi wersjami.
- W przypadku pierwszej walidacji można przeprowadzić powtórne badanie np. w MS Excel.
- Należy udokumentować i zarchiwizować dowód walidacji.
WIKA zapewnia dokumentację PDF obliczeń przeprowadzonych w opisanym oprogramowaniu.
Uwaga
Więcej informacji odnośnie naszego oprogramowania kalibracyjnego oraz laboratoriów kalibracyjnych można znaleźć na stronie internetowej WIKA.