Kalibracja porównawcza vs. kalibracja punktu stałego

W technologii kalibracyjnej istnieją dwie metody kalibracji temperatury – metoda porównawcza i metoda stałego punktu pomiarowego. Wybór między nimi jest warunkowany przez wymagania dotyczące dokładności i typ badanego przyrządu. Najpowszechniej stosowaną metodą kalibracji jest kalibracja porównawcza.

Czym więc różni się kalibracja porównawcza od kalibracji stałego punktu? Niniejszy artykuł wyjaśnia różnice pomiędzy obiema metodami na przykładzie termometru oporowego. Mamy nadzieję, że podane informacje okażą się pomocne dla naszych czytelników.

Kalibracja metodą porównawczą

Jak sama nazwa wskazuje, kalibracja tego typu przeprowadzana jest poprzez porównanie badanego termometru oporowego z termometrem referencyjnym wyższej jakości. Wzorzec wyższej jakości powinien zatem wykazywać trzy- lub czterokrotnie większą dokładność niż urządzenie, które ma być skalibrowane. Oba termometry wystawia się na działanie tego samego, jednorodnego źródła temperatury. Podczas ustawiania termometrów należy dopilnować, aby pozostawały w niewielkiej odległości od siebie, a ich punkty wrażliwe (czyli punkty pomiarowe) znajdowały się na tej samej wysokości. Jako źródło temperatury stosuje się zazwyczaj wannę kalibracyjną z cieczą jednorodną lub kalibrator z suchym otworem pomiarowym.

Kalibracja stałych punktów pomiarowych

Kalibracja punktu stałego, w przeciwieństwie do kalibracji porównawczej, jest przeprowadzana w odniesieniu do zdefiniowanych punktów potrójnych, zgodnie z Międzynarodową Skalą Temperatury z 1990 roku (ITS-90). Punkt potrójny to stan, w którym dana substancja może istnieć w trzech fazach termodynamicznych równocześnie. Punkty stałe określają temperatury, w których zmienia się stan fizyczny substancji. Najważniejszym punktem stałym w ramach ITS-90 jest potrójny punkt wody. Przy temperaturze 0,010 °C woda o wysokiej czystości nieustannie zmienia stan fizyczny pomiędzy parą wodną, lodem i wodą płynną, przy czym wszystkie trzy stany skupienia pozostają w równowadze pod względem ilości. Jedynie laboratoria krajowe lub laboratoria kalibrujące przyrządy wzorcowe wykorzystują komórki punktów stałych, gdyż są one kosztowne i wyspecjalizowane tylko dla tego zastosowania. Wysoce stabilne PRT (platynowe termometry rezystancyjne), które będą wykorzystywane jako termometry wzorcowe, są kalibrowane metodą punktu stałego. Czujnik referencyjny jest umieszczany w zamkniętej lub otwartej komórce punktu stałego, która utrzymuje stałą temperaturę przez długi okres czasu. 

 

Przykładowo: punkty stałe od -189 do 660 °C zgodnie z ITS-90:

Stale punktyTemperatura
Punkt potrójny argonu-189,3442 °C
Punkt potrójny argonu-38,8344 °C
Punkt potrójny wody0,01 °C
Temperatura topnienia galu29,7646 °C
Temperatura zamarzania indu156,5985 °C
Temperatura zamarzania cyny 231,928 °C
Temperatura zamarzania cynku 419,527 °C
Temperatura zamarzania aluminium 660,323 °C


Uwaga
Dodatkowe informacje odnośnie świadczonych przez nas usług w zakresie kalibracji temperatury można znaleźć na stronie internetowej firmy WIKA.



Kommentar verfassen